Archi-Szopa 2009: Opera i osiedle Zakrzówek

To musiał być wyjątkowo zły rok dla architektury: w plebiscycie ?Gazety? Archi-Szopa mamy aż dwóch zwycięzców. Najgorszymi budowlami 2009 roku zostały Opera Krakowska oraz osiedle Zakrzówek

W Sali Mehofferowskiej Domu Pod Globusem rozstrzygnęliśmy w czwartek dziewiąty finał plebiscytu Archi-Szopa na najgorszy obiekt architektoniczny roku. I po raz pierwszy w historii ten mało zaszczytny tytuł przypadł aż dwóm obiektom ex aequo. Na najwyższym stopniu podium znalazły się bowiem gmach Opery Krakowskiej oraz osiedle Zakrzówek.

To nieoczekiwane rozstrzygnięcie pokazało, że architektoniczna szpetota dotyczy zarówno budynków użyteczności publicznej (opera została wzniesiona z inicjatywy samorządu małopolskiego), jak i zwykłych budynków mieszkalnych (osiedle Zakrzówek wybudował prywatny inwestor - Krakowskie Konsorcjum Inwestycyjne "Krakoin").

Wybór laureatów nie obył się jednak bez burzliwej dyskusji. I do samego jej końca nie było jasne, któremu z pięciu nominowanych obiektów ostatecznie przypadnie niechlubny laur najgorszego (oprócz opery i Zakrzówka nominacje otrzymały: siedziba Krakowskich Szkół Artystycznych, pomnik Piłsudskiego, balon nad Wisłą). Małgorzata Radkiewicz ze stowarzyszenia Przestrzeń-Ludzie-Miasto nie miała jednak wątpliwości. Stwierdziła, że budowę nowych bloków osiedla Zakrzówek należy odczytywać jako symboliczne zgaszenie światła nad Ruczajem. Samą Archi-Szopę za to osiedle radziła z kolei przyznać nie tyle samemu inwestorowi, co nam wszystkim - za niewystarczającą troskę o losy własnego miasta. W podobnym tonie wypowiedział się prof. Zbigniew Nęcki ze stowarzyszenia Archi-Szopa. Według niego osiedle Zakrzówek jest całkowitym zaprzeczeniem wszelkich zasad budownictwa przyjaznego mieszkańcom.

Swoich przeciwników miała też Opera Krakowska (to ją jako głównego kandydata do Archi-Szopy wskazywali czytelnicy "Gazety"). Suchej nitki na sztandarowej inwestycji urzędu marszałkowskiego nie pozostawił Andrzej Madej ze stowarzyszenia Archi-Szopa. - Dla mnie ten budynek jest jednym wielkim rozczarowaniem. Zarówno pod względem funkcjonalnym, jak również z uwagi na lichość architektury. To nie jest świątynia sztuki i miejsce, które zdoła rozbudzić ludzką wyobraźnię - stwierdził.

Oba obiekty udało się spiąć klamrą arch. Mikołajowi Korneckiemu, przewodniczącemu Obywatelskiego Komitetu Ratowania Krakowa. - Kiedy architektom brakuje pomysłu, sięgają po kolory. W ten sposób chcą odwrócić uwagę od kiepskiej jakości architektury - powiedział.

Ten zarzut w równym stopniu odnieść można do obu zwycięskich obiektów - kolorowych bloczków i tęczowej opery.

Przepis na Archi-Szopę - Opera Krakowska

Ciasnota - na niewielkiej działce (59 arów) wciśniętej między starą zabudowę trudno było rozwinąć skrzydła. Powstał więc mały, ciasny, niefunkcjonalny budynek. Źle to wygląda z zewnątrz, źle jest w środku. Na wąskie korytarze na zapleczu technicznym skarżą się sami muzycy. Wąskie wyjścia z głównej sali amfiteatralnej powodują, że wielu widzów nie może zdążyć z powrotem na miejsce przed końcem przerwy.

Upór - budowa nowego gmachu wiązała się z adaptacją budynku dawnej ujeżdżalni koni. Ze względów technicznych okazało się to niemożliwe. Inwestor zdecydował więc zbudować ujeżdżalnię od podstaw. Efekt koszmarny: nowy budynek udający zabytek.

Brak parkingu - goście opery zmuszeni są do pozostawiania swoich samochodów na okolicznych ulicach lub niewielkich parkingach. Nikt nie pomyślał, aby pod budynkiem wybudować dla nich podziemny parking.

Koszty i czas - początkowo szacowano, że budowa nowej opery dla Krakowa pochłonie 15-20 mln zł. Już w 2002 roku, w dniu rozstrzygnięcia konkursu mówiono o 30 mln, natomiast po wyłonieniu wykonawcy już o 50 mln. Gmach miał stanąć w dwa lata. Trwało to jednak trzy razy dłużej. W tym czasie koszty jego budowy wzrosły do 110 mln.

Przepis na Archi-Szopę - osiedle Zakrzówek:

Ciasnota - gęsta zabudowa działki, z której inwestor starał się wydusić, ile tylko można, spowodowała, że mieszkańcy nowych bloków, po wyjściu na balkon mogą niemal podać sobie ręce. Budynki ustawiono tak blisko siebie, że przestrzeń między nimi wystarczyło zadaszyć, aby powstały klatki schodowe

Oszczędność - Niska jakość wykonania, którą próbowano zatuszować pstrokatymi elewacjami, wręcz uderza. Od patrzenia na te bloki bolą oczy.

Informacje TVP Kraków ( www.tvpkrakow.pl ) - finał Archi-Szopy

 

Filał Archi-Szopy: TVP Kraków

 

Załadowane przez: redakcja_krakow . - Wiadomości wideo z całego świata

Archi-Szopa - dotychczasowi laureaci:

2001 - pomnik ks. Piotra Skargi na placu św. Marii Magdaleny. Inwestor: Arcybractwo Miłosierdzia.

2002 - przebudowa hotelu Monopol przy ul. św. Gertrudy. Inwestor: firma Polskie Projekty Inwestycyjne SA.

2003 - hotel Wilga. Inwestor: Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Wilga SC.

2004 - hotel Sheraton przy ul. Powiśle. Inwestor: konsorcjum sieci hotelarskiej Starwood, belgijskiej firmy Besix, banku PKO BP SA oraz sopockiej spółki NDI.

2005 - słupy oświetleniowe przy stadionie Cracovii. Inwestor: Gmina Kraków

2006 - Hotel Poleski przy ul. Sandomierskiej. Inwestorzy: Jan Wójtowicz, Liga Obrony Kraju.

2007 - Galeria Krakowska. Inwestor: HGA Capital i grupa ECE.

2008 - Ołtarz Trzech Tysiącleci. Jego pomysłodawcą był przeor klasztoru paulinów na Skałce o. Andrzej Napiórkowski, a fundatorami Lucyna i Piotr Skalscy.

Copyright © Agora SA